NË SHËNJESTËR/ Pjesa e Parë
Nëse ka një rrugë, ku shprehja ‘rrugë e mbetur rrugëve’, gjen kuptim, kjo shprehje i takon pikërisht një prej rrugëve që duket se është lodhur duke u endur rrugëve pa gjetur zgjidhje.
Duket si një lojë fjalësh, por në fakt kjo është historia e rrugës Qukës-Qafë Plloçë.
Rrugë e papërfunduar, e cila nis në fshatin Qukës në Librazhd dhe përfundon në Qafë Plloçë në malësitë e Mokrës në Pogradec.
Aks me dy korsi, i gjatë 43.5 km, që ishte menduar të afronte më shpejt juglindjen e vendit, qytetin e Korçës me kryeqendrën e vendit.
I nisur prej më shumë se 13 vitesh, por që sot meriton të quhet me plot gojën, jo vetëm rruga me rekordin negativ më të zgjatur të punimeve në Evropë, por me siguri edhe në botë.
Por po kështu edhe më e shtrenjta e të gjithë kohërave në Shqipëri, për kilometrat e saj. Pavarësisht terrenit malor ku kalon.
Kjo, për fondet e shumta që ka ngrënë kohë pas kohe dhe që pavarësisht parave të pafundme që janë alokuar për ta mbyllur, rruga vazhdon të jetë aty, e papërfunduar.
Rrugë që me përfundimin e saj sipas një raport auditimi të Kontrollit të Lartë të Shtetit, pritet t’i kushtojë buxhetit të shtetit, plot 255 milionë dollarë, apo thënë ndryshe, trefishi i kostos fillestare të projektimit.
Si asnjë rrugë tjetër më parë!
Ndërkohë që afati i fundit i përcaktuar nga qeveria për ta marrë në dorëzim veprën, ishte caktuar të ishte viti 2018.
Ing. Spartak Targaj
Por ku kanë kaluar 4 vite nga ky afat, përfundimi i rrugës nuk duket asgjëkundi në horizont.
Dhe këtë konstatim nuk e bëjnë vetëm drejtuesit e mjeteve që nuk kanë marrë në dorëzim rrugën, por edhe një audit i kryer së fundmi nga Kontrolli i Lartë i Shtetit që vë në dukje jo vetëm shkeljen e skajshme të afatit të dorëzimit të veprës, por edhe shumë problematika të tjera që e përcaktojnë këtë rrugë si një skandal të radhës.
Duke iu atashuar rrugëve të tjera me fatura të kripura.
Raporti i Auditit, Kontrolli i Lartë i Shtetit
Por çfarë po ndodh me rrugën Qukës-Qafë Plloçë?
Cila është historia e kësaj rruge?
Përse përfundimi i kësaj vepre është shtyrë kaq shumë në kohë?
Dhe përse kjo rrugë pavarësisht kushteve të terrenit, pritet t’i kushtojë buxhetit të shtetit, 255 milionë dollarë, si asnjë rrugë tjetër me këtë distancë kilometrash.
Ing. Spartak Targaj
Për të kuptuar se përse kjo rrugë është kthyer në një lubi që ha kohë pas kohe paratë e buxhetit të shtetit, na vjen edhe njëherë në ndihmë raporti i auditimit të Kontrollit të Lartë të Shtetit.
Raport që nxin në rreshtat e tij, dhe nuk le ekuivoke, duke na dhënë një panoramë më të qartë se çfarë po ndodh në rrugën Qukës-Qafë Plloçë.
Sipas këtij raporti auditimi të siguruar ‘Në shënjestër’, problemi i parë me këtë rrugë nis që në projektzbatimin origjinal që sipas Kontrollit të Lartë të Shtetit ka mangësi të theksuara, çka ka çuar edhe në rritjen e konsiderueshme të kostos dhe njëkohësisht edhe faturës aktuale të veprës, pa llogaritur apo menduar se sa do të shkojë kjo faturë deri në përfundim të punimeve.
Raporti i Auditimit, Kontrolli i Lartë i Shtetit
Pra sipas KLSH pavarësisht se rruga në disa segmente të saj nuk është përfunduar, ministria e linjës ka bërë likuidime, pa marrë në dorëzim punë konkrete.
Ku duket se përfituesit më të mëdhenj janë shoqëritë konsulente që duhet të mbikëqyrnin punët, por që në fakt nuk e kanë bërë një gjë të tillë ose, edhe kur e kanë bërë, e kanë kryer këtë punë me vonesë, duke sjellë rritje të vazhdueshme të kostos së rrugës.
Sipas Kontrollit të Lartë të Shtetit, vetëm shërbimi i Konsulencës për këtë rrugë, ka kapur deri më tani shifrën e 10.4 milionë dollarëve ose sa 1/7 e kostos fillestare të rrugës që ishte menduar të kushtonte 73 milionë dollarë.
Raporti i auditimit, Kontrolli i Lartë i Shtetit
Por ky është vetëm një aspekt i errët i rrugës Qukës-Qafë Plloçë, që del nga raporti i auditimit në KLSH pasi të tjera shkelje të shumta janë konstatuar në këtë rrugë, madje duhet thënë të frikshme, për këtë rrugë të ndërtuar shumë lart mbi nivelin e detit dhe që mund ta kthejë atë në një aks vështirë të aksesueshëm gjatë periudhës së dimrit.
Por jo vetëm kaq, me kosto të jashtëzakonshme për mirëmbajten e tij. Këtë fakt e evidenton edhe KLSH në raportin e saj të auditimit.
Raporti i Auditimit, Kontrolli i Lartë i Shtetit
Po ashtu, ky segment, por jo vetëm, shtrihet në terrene jo të qëndrueshme nga pikëpamja gjeologjike, të cilat kërkojnë investime të konsiderueshme për parandalimin e rrëshqitjeve, si dhe kosto të larta mirëmbajtje pas ndërtimit të saj.
and then