Në Komisionin e Stabilizim-Asocimiit në Strasburg, deputeti i Partisë Demokratike, Oerd Bylykbashi, u shpreh se ODIHR konfirmoi abuzimin e qeverisë me pushtetin.
Sipas Bylykbashit, nuk mund të hapen kapituj me Bashkimin Europian nëse nuk ka zgjedhje të ndershme e drejtësi.
Fjala e Bylykbashit:
“Të nderuar kolegë, të nderuar pjesëmarrës në këtë takim të rëndësishëm.
Po, sapo kemi dalë nga një proces zgjedhor i cili do të mbahet mend si një nga ato që e ka kthyer Shqipërinë pas më shumë se 20 vjet në standardet zgjedhore. Është hera e parë që raporti i auditit hapet në fjali të parë me konstatimin se nuk ka pasur një fushë loje të barabartë. Dhe kjo thotë shumë, sepse përmbledh një sërë angazhimesh të tjera që vijnë nga standardet e OECD-së apo të Këshillit të Europës.
Në paragrafin e parë të deklaratës paraprake, jo ende në raportin përfundimtar, ODIHR thekson se qeveria ka përfituar nga pozita e saj si mazhorancë gjatë garës zgjedhore. Pra, në teori ka pasur garë, por garuesit nuk janë lejuar të garojnë në të njëjtat kushte, në të njëjtat pista dhe me të njëjtën liri. Mendoj se të gjithë do të duhet të presim edhe pak për të kuptuar më shumë. Ne si opozitë, këtë e dimë. Po e provojmë çdo ditë. Po sjellim prova të reja që shkojnë edhe më tej se sa çfarë ka raportuar ODIHR deri më tani.
ODIHR nuk po thotë që ka pretendime për mungesë barazie në garë. Po jep përfundime. Nuk po thotë që ka pretendime për përfitim nga pushteti. Po jep përfundime. Kështu që, për raportin përfundimtar, duhet të presim për të parë se çfarë tjetër do të dalë në dritë.
Tani është në proces një ankimim i plotë me prova të forta për shkelje serioze të standardeve themelore të zgjedhjeve. Përfshirë shkeljen e fshehtësisë së votës, manipulimin e kutive të votimit, manipulimin e fletëve të votimit, mbushjen e kutive, votimin familjar dhe shumë shkelje të tjera që tregojnë qartë se janë shkelur angazhimet bazë.
Votimi i diasporës ishte një zhvillim pozitiv në dukje, por u shoqërua me mashtrime masive, sidomos në dërgimin dhe marrjen e fletëve të votimit. Shumë votues, për fat të keq, nuk e morën kurrë fletën e votimit, ose nuk e morën vesh se kush kishte votuar në emër të tyre.
Tani dua të ndalem në diçka të rëndësishme. Reforma e fundit zgjedhore që kemi bërë me konsensus ka qenë në vitin 2012, kur Partia Demokratike ishte në qeveri. Që nga ajo kohë nuk ka pasur më reforma me konsensus. Ka pasur tentativa, por janë shkelur më pas, kështu që nuk ka pasur konsensus real.
Kjo flet shumë për frymën me të cilën kjo qeveri po i trajton çështje kaq të rëndësishme. Reformat e rëndësishme duhen bërë me konsensus, sepse qëllimi ynë është i përbashkët: të kemi një vend që është i denjë për Bashkimin Europian, por më e rëndësishme, i denjë për qytetarët e vet në aspektin e demokracisë.
Kemi dhjetëra rekomandime ndër vite që nuk janë zbatuar, madje as nuk janë trajtuar. Dhe nga ana tjetër flitet për sa është “kampione” Shqipëria në letra.
Kështu që, për mua, pyetja është: Çfarë mekanizmi do të arrijmë të vendosim së bashku për të siguruar që procesi i integrimit europian – përfshirë hapjen e kapitujve, të jetë i ndërlidhur me zhvillimet reale në vend, përfshirë demokracinë, zgjedhjet, të drejtat e njeriut? Që progresi në letra të reflektojë edhe zhvillimin real të vendit, jo të jenë dy gjëra të ndara.
A do të arrijmë t’i bashkojmë këto gjëra apo do të vazhdojmë në dy rrugë të ndara, një realitet në vend dhe një tjetër në letër?”
()
and then