Shkencëtarët mund të kenë zgjidhur një mister të gjatë në studimin e Mërkurit. Për herë të parë, pjesë të planetit më të brendshëm të Sistemit Diellor mund të jenë në Tokë, duke hedhur potencialisht dritë mbi një botë që ka qenë prej kohësh e paarritshme për eksplorim. Pavarësisht sfidave të përfshira, një studim i ri po tregon dy meteoritë që mund të kenë origjinën nga Mërkuri, duke ofruar një pamje emocionuese të përbërjes së planetit.
Mërkuri, i vendosur afër Diellit, është i njohur për vështirësinë e tij për t’u arritur. Ndryshe nga planetë si Jupiteri ose Saturni, misionet në planetin e nxehtë kërkojnë sasi të jashtëzakonshme energjie për shkak të afërsisë së tij me Diellin. Një anije kozmike që përpiqet të orbitojë Mërkurin duhet të frenohet kundër tërheqjes gravitacionale të Diellit, një detyrë që kërkon sasi të mëdha karburanti ose përdorimin e fluturimeve planetare për të ulur shpejtësinë.
Siç shpjegon Johannes Benkhoff, Shkencëtar i Projektit për misionin BepiColombo , “Për të arritur në Merkur, duhet të kryeni disa fluturime të tilla planetare dhe kështu udhëtimi zgjat shumë.” Me temperaturat e anijeve kozmike që rriten mjaftueshëm lart për të shkrirë plumbin, kushtet e vështira e bëjnë uljen dhe studimin e sipërfaqes së planetit një sfidë të frikshme. Duke pasur parasysh këto pengesa, çdo material nga fqinji më i afërt i diellit që arrin në Tokë do të ishte një burim shumë i vlefshëm për shkencëtarët.
Ashtu si Marsi dhe Hëna, goditjet mbi Mërkurin mund të nxjerrin herë pas here mbeturina në hapësirë. Ky material mund të udhëtojë përfundimisht përmes sistemit diellor dhe të gjejë rrugën e tij për në Tokë. Edhe pse shkencëtarët kanë spekuluar prej kohësh rreth mundësisë së meteoritëve të Mërkurit, deri më tani nuk janë gjetur copa të konfirmuara nga planeti.
Studimi më i fundit përqendrohet në dy meteoritë të pazakontë, Ksar Ghilane 022 dhe Northwest Africa 15915. Studiuesit sugjerojnë se këta meteoritë mund të lidhen me Mërkurin për shkak të mineralogjisë dhe përbërjes së tyre sipërfaqësore interesante. Sipas Ben Rider-Stokes, një Studiues Post-Doktoral në Meteoritet e Akondritit në Universitetin e Hapur, mineralet brenda këtyre meteoritëve, të tilla si olivina dhe pirokseni, “shfaqin ngjashmëri interesante me koren e Mërkurit”. Këto gjetje e kanë çuar ekipin të spekulojë rreth një origjine të mundshme Merkuriane për dy shkëmbinjtë.
Pavarësisht ngjashmërive të tyre premtuese me sipërfaqen e Mërkurit, meteoritët paraqesin disa enigma. Për shembull, meteoritët përmbajnë vetëm sasi të vogla të plagioklazës, gjë që është në kundërshtim me atë që shkencëtarët presin nga sipërfaqja e Mërkurit. Është vlerësuar se sipërfaqja e Mërkurit përmban mbi 37 përqind plagioklazë, ndërsa meteoritët kanë vetëm një prani të vogël të këtij minerali.
Për më tepër, këta meteoritë janë të vjetër 4.528 miliardë vjet – më të vjetër se sipërfaqja e Mërkurit, e cila mendohet të jetë rreth 4 deri në 4.1 miliardë vjet e vjetër. Kjo ngre pyetje interesante rreth asaj se çfarë materialesh mund të jenë humbur nga sipërfaqja e planetit me kalimin e kohës.
Simone Marchi, një shkencëtare planetare në Institutin e Shkencave Hënore të NASA-s, thekson rëndësinë e kësaj mospërputhjeje moshe. “Nëse sipërfaqja më e vjetër e dukshme në Merkur është 4 miliardë ose 4.1 miliardë vjeçare, atëherë kjo do të nënkuptonte se ndoshta 500 milionë ose 400 milionë vitet e para të planetit janë fshirë”, shpjegoi Marchi.
Megjithatë, studiuesit që qëndrojnë pas këtij studimi të ri sugjerojnë që këta meteoritë mund të përfaqësojnë materiale të hershme nga binjaku i planetit të kuq që janë zhdukur që atëherë nga sipërfaqja aktuale e planetit.
Ndërsa gjetjet janë interesante, konfirmimi i këtyre meteoritëve si pjesë të Mërkurit kërkon hetime të mëtejshme. Misioni hapësinor BepiColombo, i cili është planifikuar të hyjë në orbitën e Mërkurit në vitin 2026, do të ofrojë një analizë të thelluar të përbërjes sipërfaqësore të planetit. Siç vërejnë autorët e studimit, ky mision do t’u lejojë shkencëtarëve të kryejnë një “analizë me rezolucion më të lartë hapësinore” të sipërfaqes së Mërkurit, e cila mund të ndihmojë në identifikimin e origjinës së meteoritëve si NWA 15915 dhe KG 022.
Derisa të ndodhë kjo, lidhja e mundshme midis këtyre meteoritëve dhe planetit të parë nga dielli mbetet një mister joshës. Misioni i ardhshëm mund të japë së shpejti përgjigjet, duke hapur rrugën për një kuptim më të thellë të planetit më të vogël të sistemit tonë diellor.
and then