Keqpërdorimi i inteligjencës artificiale nga studentët universitarë në Mbretërinë e Bashkuar është një sfidë në rritje për arsimin e lartë
Mijëra studentë universitarë në Mbretërinë e Bashkuar janë kapur duke keqpërdorur ChatGPT dhe mjete të tjera të inteligjencës artificiale në vitet e fundit, ndërkohë që rastet e plagjiaturës tradicionale kanë shënuar një rënie të ndjeshme, sipas një hetimi të publikuar nga The Guardian.
Një studim mbi shkeljet e integritetit akademik ka zbuluar afro 7,000 raste të provuara të mashtrimit me anë të inteligjencës artificiale gjatë viteve akademike 2023–2024 – që përbën rreth 5.1 raste për çdo 1,000 studentë. Ky është një rritje e dukshme nga 1.6 raste për 1,000 studentë në vitin paraprak (2022–2023).
Shifrat deri në maj sugjerojnë se kjo normë do të rritet sërish, duke arritur rreth 7.5 raste të konfirmuara për 1,000 studentë gjatë këtij viti akademik – edhe pse ekspertët paralajmërojnë se këto raste janë vetëm “maja e ajsbergut”.
Ky fenomen nxjerr në pah një sfidë të re dhe dinamike për universitetet, nevojën për të përditësuar dhe përshtatur metodat e vlerësimit në epokën e teknologjive si ChatGPT dhe mjetet e tjera të shkrimit të gjeneruar nga IA.
Rënie e rasteve të plagjiaturës tradicionale
Në vitin 2019–2020, përpara përhapjes së inteligjencës artificiale gjeneruese, plagjiatura përbënte gati dy të tretat e të gjitha rasteve të sjelljeve të pahijshme akademike. Gjatë pandemisë, rastet u shtuan pasi shumë provime u zhvilluan online. Megjithatë, me zhvillimin dhe përhapjen e mjeteve të IA-së, natyra e mashtrimit ka ndryshuar.
Rastet e konfirmuara të plagjiaturës tradicionale kanë rënë nga 19 për 1,000 studentë në 15.2 në vitin 2023–2024 dhe pritet të bien më tej, në rreth 8.5 për 1,000, sipas shifrave paraprake të këtij viti.
The Guardian kontaktoi 155 universitete përmes Aktit për Lirinë e Informacionit, duke kërkuar të dhëna për rastet e sjelljes së keqe akademike, përfshirë plagjiaturën dhe përdorimin e IA-së, gjatë pesë viteve të fundit. Nga këto, 131 universitete ofruan disa të dhëna – megjithëse jo të gjitha mbulonin çdo vit apo çdo kategori të sjelljes së keqe.
Më shumë se 27% e universiteteve të anketuara nuk e regjistronin ende përdorimin e IA-së si një kategori të veçantë të mashtrimit në vitin 2023–2024, çka sugjeron se sektori është ende në proces adaptimi ndaj kësaj sfide të re.
Sfida në zbulimin dhe provimin e përdorimit të IA-së
Shumë raste të mashtrimit me IA mund të mos zbulohen fare. Një anketë e Institutit të Politikave të Arsimit të Lartë, e zhvilluar në shkurt, tregoi se 88% e studentëve e përdorin inteligjencën artificiale për të përfunduar vlerësime. Vitin e kaluar, studiues nga Universiteti i Reading arritën të dorëzonin ese të krijuara nga IA që kaluan pa u zbuluar në 94% të rasteve.
Dr. Peter Scarfe, profesor i asociuar i psikologjisë në Reading dhe bashkautor i studimit, theksoi se përdorimi i IA-së përbën një sfidë ndryshe nga plagjiatura tradicionale.
“Zbulimi i IA-së është shumë më i vështirë – nuk mund të vërtetosh me siguri se një tekst është krijuar nga IA, ndryshe nga plagjiatura që mund të konfirmohet me burimin. Kjo vështirësi për t’u provuar, e kombinuar me frikën nga akuzat e padrejta ndaj studentëve, e bën shumë të vështirë për universitetet të ndërhyjnë,” tha ai.
Sipas tij, edhe nëse u ndalohet përdorimi i IA-së, studentët do të vazhdojnë ta përdorin në fshehtësi dhe do të gjejnë mënyra për të kaluar pa u zbuluar.
Disa studentë thanë se IA-në e përdorin më tepër si mjet ndihmës sesa për të kopjuar.
Harvey*, një student që sapo përfundoi studimet për menaxhim biznesi, tha: “E kam përdorur për të strukturuar idetë dhe për të sugjeruar referenca. Mendoj se shumica e studentëve e përdorin në këtë mënyrë, jo për të kopjuar fjalë për fjalë.”
Edhe Amelia*, studente e vitit të parë në biznesin e muzikës, tregoi se IA ishte më e dobishme për studentët me vështirësi në të nxënë. Një nga shoqet e saj, që vuan nga disleksia, e përdor IA-në për të organizuar pikat kryesore të eseve dhe për të strukturuar punën e saj.
Industria e teknologjisë dhe shënjestrimi i studentëve
Kompani të mëdha teknologjike kanë filluar të targetojnë studentët si një audiencë kyçe. Google ofron përmirësim falas të Gemini për studentët për 15 muaj, ndërsa OpenAI ka ofruar zbritje për studentët në SHBA dhe Kanada.
Dr. Thomas Lancaster, studiues në Imperial College London, theksoi: “Kur përdoret mirë, është shumë e vështirë të provosh keqpërdorimin e IA-së. Megjithatë, shpresoj që studentët po mësojnë përmes këtij procesi.”
Ai shtoi: “Është jetike që të fokusohemi në aftësitë që nuk mund të zëvendësohen nga inteligjenca artificiale – si aftësitë e komunikimit dhe ndërveprimit njerëzor – si dhe të ndihmojmë studentët të angazhohen në mënyrë etike me teknologjinë.”
Qeveria britanike: Investime dhe kujdes në integrimin e IA-së
Një zëdhënës i qeverisë britanike tha se janë investuar mbi 187 milionë paund në programe kombëtare të zhvillimit të aftësive dhe se janë publikuar udhëzime për përdorimin e IA-së në shkolla dhe universitete.
“IA gjeneruese ka potencial të madh për të transformuar arsimin dhe ofron mundësi të shumta zhvillimi përmes planit tonë për ndryshim. Megjithatë, integrimi i saj kërkon kujdes të veçantë. Universitetet duhet të përcaktojnë mënyra për të përfituar nga avantazhet, duke minimizuar rreziqet dhe duke përgatitur studentët për tregun e së ardhmes,” thuhet në deklaratë.
Arena e Lajmit
and then